Snelgroeiende ondernemingen financieren groei veelal middels meerdere opeenvolgende aandelenfinancieringsrondes. In dergelijke financieringsrondes worden aandelen aan zowel bestaande als aan nieuwe aandeelhouders uitgegeven.

Voor bestaande aandeelhouders kan bij nieuwe financieringsrondes verwatering ontstaan. Dit artikel behandelt verwatering, verwateringswinst en verwateringsverlies.

Verwatering

Verwatering treedt op wanneer bestaande aandeelhouders niet hetzelfde percentage aandelen bijkopen die ze voor de financieringsronde hadden. Het relatieve aandeel van het belang verandert.

Voorbeeld

Voor de financieringsronde bezit investeerder A 20% (20.000 aandelen) van de 100.000 uitstaande aandelen van onderneming B. Onderneming B geeft 100.000 nieuwe aandelen uit. Investeerder A koopt niet bij en heeft na de financieringsronde nog 10% van de uitstaande aandelen in handen (20.000 / 200.000). Het relatieve belang verandert, investeerder B ervaart verwatering.

Waardecreatie

In iedere financieringsronde worden aandelen uitgeven voor een bepaalde prijs. Deze prijs hoeft niet gelijk te zijn aan de waarde van de aandelen. In theorie zijn er drie opties:

1. De prijs van de uitgegeven aandelen is lager dan de waarde van de aandelen
2. De prijs van de uitgegeven aandelen is gelijk aan de waarde van de aandelen
3. De prijs van de uitgegeven aandelen is hoger dan de waarde van de aandelen

Een investeerder genereert waarde wanneer de aandelen overgenomen worden voor een prijs lager dan de waarde van de aandelen. Neemt de investeerder niet deel wanneer de aandelen worden aangeboden voor een prijs lager dan de waarde, dan treedt waardeverlies voor de investeerder op (mits de investeerder niet elders een betere opportunity heeft).

Worden de aandelen uitgegeven voor een prijs boven de waarde en neemt de investeerder niet deel, dan treedt voor de investeerder ook waardecreatie op. Het gedeelte prijs boven de waarde is naar rato immers het voordeel van de investeerder.

Of verwatering waardecreërend, waardeneutraal of waardeverliezend is, is afhankelijk van de situatie. Verwatering is dus niet altijd slecht voor de bestaande aandeelhouders.

Verwateringsverlies & verwateringswinst

Ook boekhoudkundig kan een impact door verwatering ontstaan. Deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. Als de nettovermogenswaarde na uitgifte van de aandelen gelijk blijft aan de nettovermogenswaarde van voor uitgifte van de onderneming heeft een investeerder niet te maken met een verwateringswinst of een verwateringsverlies.

Voorbeeld

Onderneming A heeft 100.000 uitstaande aandelen en een nettovermogenswaarde van 1.000.000.

Investeerder B bezit 40.000 aandelen. De onderneming geeft 100.000 aandelen uit voor 1.000.000. Investeerder B doet niet mee aan de emissie.

Voor de financieringsronde is de nettovermogenswaarde van onderneming A voor investeerder B 400.000 (40.000 aandelen en 10 euro nettovermogenswaarde voor de onderliggende activa en passiva). Na de financieringsronde heeft de onderneming 100.000 extra aandelen uitgegeven en 1.000.000 extra in kas. De nettovermogenswaarde voor investeerder B is nog steeds 400.000 (40.000 aandelen en 10 euro nettovermogenswaarde voor de onderliggende activa en passiva). Het belang is wel afgenomen, van 40% naar 20% (40.000 aandelen van de 200.000 aandelen na de emissie).

Voorbeeld verwateringsverlies

Wanneer de onderneming de 100.000 aandelen niet voor 1.000.000 uitgeeft, maar voor 600.000, is de nettovermogenswaarde van investeerder B (40.000 aandelen / 200.000 aandelen) * 1.600.000 = 320.000. De nettovermogenswaarde voor de financieringsronde voor investeerder B was 400.000.

Investeerder B heeft te maken met een verwateringsverlies en boekt het verwateringsverlies als volgt in de financiële administratie:

Verwateringsverlies (W&V) OF overige reserve (B) 80.000

@ deelneming (B) 80.000

Voorbeeld verwateringswinst

Wanneer de onderneming de 100.000 aandelen niet voor 1.000.000 uitgeeft, maar voor 1.400.000, is de nettovermogenswaarde van investeerder B (40.000 aandelen / 200.000 aandelen) * 2.400.000 = 480.000. De nettovermogenswaarde voor de financieringsronde voor investeerder B was 400.000.

Investeerder B heeft te maken met een verwateringswinst en boekt de verwateringswinst als volgt in de financiële administratie:

Deelneming (B) 80.000

@ Verwateringswinst (W&V) OF overige reserve (B)  80.000